Halkoylamasında ortalık kızışıyor…

16 Nisan 2017 Pazar günü yapılacak halkoylaması için geri sayım devam ediyor. Halkoylamasında zaman kısaldıkça, sinirler geriliyor, söylemler sertleÅŸiyor. Bunlar kesinlikle doÄŸru deÄŸil.

Åžurası bir gerçektir ki, önümüzdeki seçimler, referandumlar biter, aynı mahallede, sokakta, iÅŸyerinde eskiden olduÄŸu gibi yaÅŸamaya, sorunlarımızla cebelleÅŸmeye, zor günlerde karınca kaderince  yardımlaÅŸmaya devam edeceÄŸiz. Onun için, üç günlük politik tercihler için, hele binbir surat politikacılar için birbirimizi kırmaya, yıkmaya, üzmeye, eleÅŸtirmeye   hiç gerek yok.

Halkoylaması nedir, kısaca bilgi verelim:  Halkoylaması veya referandum, anayasa deÄŸiÅŸiklikleri ve yasaların kabul edilip edilmediÄŸi veya önemli devlet meselelerinde halkın yapılacak deÄŸiÅŸikliklere karşı iradesini belirlemek amacıyla yapılan oylamalardır.

Ä°nsanların önüne evet veya hayır ÅŸeklinde iki seçenek sunarsanız, psikolojik olarak evet seçeneÄŸinin tercih edilme oranı yüksek çıkar. Ancak oy kullanacak kiÅŸinin bilinç düzeyi yükseldikçe hayır deme oranı da yükselir.

Ülkemizde, halkoylaması denildiÄŸi zaman, ilk akla gelen 9 Temmuz 1961’e yapılan anayasa halkoylamasıdır. Hazırlanan Anayasanın yürürlüÄŸe girmesi için düzenlenen bu halkoylamasında  %61,7 evet, %38,3 hayır çıkmıştı. Bir baÅŸka ilginç halkoylaması da 1982 anayasası için yapılan oylamadır. 7 Kasım 1982’deki halk oylaması ile 1982 Anayasası, yüzde 8.63 'hayır' oyuna karşılık, yüzde 91.37 'evet' oyuyla kabul edilmiÅŸti.

Biliyorsunuz bundan önce 12 Eylül 2010 bir halkoylaması daha yapılmış, ülke genelinde %58 Evet, %42 Hayır çıkmıştı. Sonuçlar belli olduktan sonra yazdığımız bir yazıda Anamur ve Mersin’de çıkan sonuçları aktarmıştık. Sıkılmazsanız bir alıntı yapalım.

“Åžimdi, referandumun yerel ayağında ortaya çıkan manzaraya da kısaca göz atmakta fayda var. Basından öÄŸrendiÄŸimize göre Anamur’da 45,871 kiÅŸi oy kullanması gerekirken, 40,013 kiÅŸi oy kullanmış, 39,207 kiÅŸinin oyu geçerli sayılmış, bunun 25,455’i “hayır” ile %65, 13,752’si “evet” ile %35 ÅŸeklinde bir tablo ortaya çıkmıştır.

Bizim de oy kullandığımız Fatih Ä°lkokulundaki 1039 no.lu sandıkta 361 seçmenden 306’sı oy kullanmış, 3 geçersiz, 226 hayır, 77 evet çıkmış. 58 kiÅŸi de oy kullanmamış. Bu duruma göre katılım %84 geçerli oylara göre %75 hayır, %25 evet ÅŸeklinde bir durum söz konusudur.

Mersin genelinde ortaya çıkan manzara da ÅŸu ÅŸeklidedir: Toplam seçmen sayısı 1,123,132’dir. 817,883 kullanılan oy ile katılım %73,5dir. Mersin hayır oylarının yüksek çıktığı ender ilerimizden biridir ve %62,8 “hayır”, %37,2 “evet” çıkarmıştır.

Esas sıkıntı seçime katılmayan veya boykot eden kesimdir. EÄŸer, Mersin’nin tüm yerleÅŸim birimlerinde Anamur’daki gibi yüksek bir katılım söz konusu olsaydı, bunun %80-85 arasında bir yerlere oturması gerekirdi. Ancak referanduma katılım %73,5 gibi bir oranda kaldığına göre, %7 ile %11,5 arasında bir kesimin sandığa kasıtlı olarak gitmedikleri anlaşılabiliyor.”

Yazıya baÅŸlarken anayasa deÄŸiÅŸiklik paketinin maddelerini yazmayı düÅŸünmüÅŸtük, olmadı. BaÅŸka bir yazıya…